Netflixte yayına giren ve birçok kişinin kafasını karıştırmış olan bir film yorumu ile geldim. Film bildiğimiz çingene filmi değil, kafa karıştıran kısım burada başlıyor zaten. Film Mıtrab/Qerech yani aslında Kürt Çingenelerinin hayatından kesitler sunan, onlara ait bir yaşam tarzını bizlere yansıtan bir film. Şu an nüfus olarak azalmaya başlamış Mıtrabların kültürlerini, o rengi o ahengi iletişim ve melodilerini, her bir kelamın dengbejler tarafından kabak kemane ile bize aktarılmasını çok beğendim… Film kürt çingenelerinin göçebe hayatını, geçim kaynaklarını, her şeyi hikayeleştirerek melodilerle sıcacık anlatımları, kültürleri, aşiretler için nasıl aşağılandıklarını, ne olursa olsun neşelerini koruduklarını çok güzel işlemiş. Mıtrablarla ilgili seneler evvel çok güzel birkaç yazı okumuştum, birtanesinde şöyle yazıyordu,
“Mırtablar aşiretler arasında bir nevi kültür ve bilgi akışını sağlayan kelebeklerdir.”
Benim içinse, Doğu ve Güneydoğu Anadolunun aşiretler dışında kalan kadim kültürünü sembolizm kullanarak eski inanç temellerini (kendilerine has fal bakma, gelecek ve geçmiş okuma, renkler, bitkiler, hayvanlar, ritüeller ve ses frekanslarını aktive edebilme bilgisine sahipler) bugüne sıtranlar ile başlayan kadim bir ırk.. Filme gelirsek sonunda gözleri dolduran filnali ile, çingene kürt melodileriyle izlerken iyi vakit geçirmelik, kalbi ısıtmalık ve ilk defa kürt çingenelerini sinemaya taşımış şahane bir yerli iş olmuş. Keyifli bir akşam filmi için tercih edebilirsiniz.